Mentollu siqaretlər ağciyərlər üçün adi siqaretlərdən daha təhlükəlidir

Yeni araşdırma göstərir ki, mentollu elektron siqaretlər adi elektron siqaretlərdən daha çox ağciyərlərinizə zərər verə bilər.

Lent.az-ın xarici mətbuata istinadən xəbərinə görə, nanə ləzzəti ağciyərlərə daha çox zəhərli mikrohissəciklər çatdırmağa kömək edir. Tədqiqatçılar deyirlər ki, ağciyərləri zədələyən məhz bu mikrohissəciklərdir.

Pittsburq Universitetinin Tibb fakültəsinin ağciyər, allergik və intensiv terapiya baş elmi işçisi Kambez Benamın dediyinə görə, elektron siqaretlərdəki əlavələrdən ehtiyatlı olmaq lazımdır.

“Əgər siqaret çəksəniz, ağciyərlərinizə daha çox hissəciklər daxil edə bilərsiniz. Mentolu nəfəs almaq üçün bir şey olduğunu düşünməyin. Baxmayaraq ki, təbii olaraq nanə bitkilərində olur və bəzi qidalara, içkilərə qatılır”, – o deyib.

Elektron siqaret aerozollarının tərkibində nikotin və formaldehid kimi bir çox zərərli maddələr olduğu məlumdur. Bir sıra tədqiqatlar göstərib ki, elektron siqaret buxarları pnevmoniya, oksidləşdirici stress, DNT zədələnməsi və tənəffüs yollarının hiperreaktivliyinə səbəb ola bilər. Benamın fikrincə, bu astmaya səbəb ola bilər. Mentol həm də zəhərli maddədir.

Mentolun potensial təhlükələrini qiymətləndirmək üçün Benamın komandası “elektrikli siqaret robotu” hazırlayıb. O, temperaturu, rütubəti, üfürmə həcmini və eletron siqaret çəkmə müddətini simulyasiya edir ki, elm adamları elektron siqaretdən ağciyərlərə zərər verə biləcəklərini proqnozlaşdırsınlar.

Sistem aerozollaşdırılmış mikrohissəciklərin ölçüsünü, sayını və onların necə hərəkət etdiyini ölçür. Təsirlər potensial toksikliyi hesablayan çip üzərində ağciyər adlı cihazda sınaqdan keçirilir. Nəticələr göstərib ki, elektron siqaret mayesi ilə daha çox zəhərli mikrohissəciklər buraxılır.

Elektron siqaret çəkənlərin hadisə tarixçələrinin əlaqəli təhlili, elektron siqaret çəkənlərin mentolsuz siqaret çəkənlərə nisbətən daha dayaz nəfəs aldığını və daha pis ağciyər funksiyasına malik olduğunu müəyyən edib.

Əvvəlki araşdırmada Benam qrupu, tərkibində marixuananın psixoaktiv tərkib hissəsi olan ümumi elektron maye əlavəsi olan E vitamini asetatın ağciyərlərdə, nəfəs borusu və bronxların divarlarında kiçik tənəffüs yollarında yığılan kiçik zəhərli hissəciklər istehsal etdiyini aşkar edib.

Elm adamları qeyd edirlər ki, aprelin 11-də “Respiratory Research” jurnalında onlayn olaraq dərc edilən son araşdırma, mentol əlavələrinin E vitamini asetat qədər təhlükəli ola biləcəyini göstərir.

Mentol qadağan ediləcək?

Bu arada, mentolun qadağan edilməsi üçün hərəkat var. 2022-ci ildə ABŞ Qida və Dərman İdarəsi adi siqaretlərdə mentolun istifadəsinə qadağa qoyulmasını təklif edib. Bu idarə uşaqların siqaret və ya elektron siqaret çəkməyə başlamasının qarşısını almaq üçün iki mentol ətirli elektron siqaretin satışını qadağan edib.

Nyu-Yorkun Nyu-Hayd Parkında yerləşən Northwell Health tütünlə nəzarət mərkəzinin direktoru Cennifer Sidi deyib ki, elektron siqaret adi siqaretə ən yaxşı alternativ olduğu düşünülürdü və bir çox hallarda belə hesab olunur.

“Bu fikri təkzib etmək üçün araşdırmalar aparılır. Elektron siqaretlər də çoxlu təhlükəli kimyəvi maddələr ehtiva edir və aydın olur ki, onlar mütləq daha sağlam seçim deyil. Mentolun uyuşdurucu və ya soyutma təsiri olduğu bilinir, buna görə də siqaret çəkmək daha xoşdur”, – Sidi izah edib.

Onun sözlərinə görə, mentolun əlavə edilməsi siqaret çəkənlərin daha dərindən nəfəs almasına imkan verib, bu da daha çox kanserogenin udulmasına səbəb olur: “Bu səbəbdən də ağciyər xərçənginə yoluxma halları artır və ağciyər xərçəngi ağciyər boşluqlarının dərinliklərində aşkarlanır”.

Cennifer Sidi qeyd edib ki, mentolun elektron siqaretə əlavə edilməsi adi siqaretə mentol əlavə etməklə eyni effekt verir. “Daha çox təhlükəli kimyəvi maddələr mentolun əlavə edilməsi ilə alınır. Bu kimyəvi maddələr adi siqaretlər kimi ağciyərlərin zədələnməsinə səbəb ola bilə. Bu, yanan siqaretlərlə müqayisədə elektron siqaret çəkməyin həqiqətən hər hansı bir faydası olub-olmaması sualını doğurur”.

Təəssüf ki, yeniyetmələr arasında elektron siqaretlər populyarlıq qazanmağa davam edir. “Tədqiqatlar sübut edir ki, elektron siqaretlər daha təhlükəsiz bir seçim deyil. Lakin gənc və həssas insanlar yenə də onları almağa davam edirlər”, – Sidi xəbərdarlıq edib.

Tacxeber.com