“Tramp Ağ evə dönərsə, ABŞ-ı NATO-dan çıxara və Alyansı dağıda bilər- “The New York Times”
“ABŞ-ın bütün prezidentləri NATO-ya Amerikanın dünya meydanında gücünün və təsirinin artması vasitəsi kimi baxıb…”
“Tramp hesab edir ki, Şimali Atlantika Alyansı avropalıların Amerika resurslarını çəkdiyi qara oyuqdur…”
“Trampın Ağ evə potensial dönüşü xarici siyasətdə böhrana təhrik edə bilər…”
Hazırda Trampın Amerikaya yenidən rəhbərlik edəcəyi şansları kifayət qədər yüksəkdir
Avropa ölkələri hökumətləri Donald Trampın Ağ evə dönəcəyi təqdirdə təkcə Ukraynaya yardımı birdəfəlik dayandıracağından deyil, həm də süurlu surətdə NATO-nu dağıdacağından ciddi şəkildə narahatdır.
B barədə Avropanın bir sıra diplomatları və vəzifəli şəxsləri anonimlik şərtilə “The New York Times” nəşrinə danışıb.
Nəşr qeyd edir ki, Şimali Atlantika alyansının mövcud olduğu bütün zamanlarda ABŞ-ın həm “respublikaçı”, həm də “demokrat” prezidentləri bu təşkilata Amerikanın dünya meydanında gücünün və təsirinin artması vasitəsi kimi baxıb.
Lakin Donald Tramp aydın şəkidə anladıb ki, NATO-ya avropalıların Amerika resurslarını çəkdiyi “qara oyuq” kimi baxır. Tramp iyirmi ildən artıqdır ki, bu fikirdədir.
Artıq prezident olandan sonra o, dəfələrlə Avropanı müdafiə xərclərini artırmayacağı halda ABŞ-ın Alyansdan çıxacağı ilə təhdid edib. Hazırda vüsət alan yeni seçkiqabağı kampaniyasında Tramp hələlik öz niyyətləri barədə az danışır. Lakin onun rəsmi seçkiqabağı veb-saytında belə təklif yer alıb:
“Biz mənim administrasiyam zamanı başladığımız prosesi NATO-nun məqsədi və missiyasını əsaslı şəkildə yenidən dəyərləndirməklə başa çatdırmalıyıq”.
Bu zaman Trampın özü də, onun silahdaşları da bu fikrin konkret məzmununu açıqlamaqdan imtina edir. ABŞ-ın Avropa müttəfiqləri bu vəziyyətdən narahatdır.
Nəşr iddia edir ki, Avropa səfirləri və analitik mərkəzlərin nümayəndələri Trampın silahdaşlarını ziyarət edərək onun niyyətlərini öyrənmək istəyib. Mənbələr iddia edir ki, hər halda bir xarici diplomat, Finlandiya səfiri Mikko Hautala Trampla birbaşa təmasda olub və onunla NATO mövzusunu müzakirə edib.
Avropada Trampın dönüşünün təkcə Ukraynadan imtina etməsi deyil, həm də Amerikanın Avropa qitəsindən daha da geriyə çəkilməsi və Şimali Atlantika alyansının dağılması demək olacağından həyəcan hökm sürməkdədir.
“Avropada Trampın ikinci prezidentlik dönəminin faktiki olaraq Birləşmiş Ştatların NATO-dan çıxmasına gətirib çıxaracağı ilə bağlı qorxu mövcuddur. Bu, millətimiz tərəfindən böyük strateji və tarixi iflas ola bilər”, – bunu NATO-nun Birləşmiş Silahlı Qüvvələrinin sabiq komandanı, istefada olan amerikalı general Ceyms Stavridis deyib.
İndiki və sabiq diplomatlarla müsahibələr göstərir ki, Avropa məmurları Trampın əvvəlkitək qılığına girməkdən savayı onunla necə davranmağı bilmir.
Gözlənilir ki, Rusiyanın hücumundan daha çox əndişələnən nisbətən kiçik ölkələr Trampın rəğbətini qazanmaq üçün Amerika silahına sifarişləri artırmağa və ya onun prezidentliyi dönəmində Polşanın etdiyi kimi hərbi bazanı amerikalıların orada daimi mövcudluğu müqabillində “Fort Tramp” adlandırmaqla tərifləməyə cəhd edir.