Təhlükəsizlik və azadlıq: Fərqli ölkələrdə yaşamağın hüquqi və sosial yönləri
Dünyada yaşamaq üçün ölkə seçərkən insanların ən çox diqqət yetirdiyi amillərdən biri təhlükəsizlik və azadlıqdır. Bu iki anlayış hər nə qədər bir-biri ilə əlaqəli olsa da, fərqli ölkələrdə fərqli şəkildə dəyərləndirilir.
Müasir dünyada bəzi ölkələr yüksək təhlükəsizlik təmin etsə də, azadlıqların məhdud olduğu rejimlərlə idarə olunur. Digər tərəfdən, azadlığın geniş olduğu bəzi ölkələrdə isə təhlükəsizlik məsələləri ciddi problemlərə çevrilə bilər.
Skandinaviya ölkələri
Norveç, İsveç və Finlandiya kimi ölkələr həm təhlükəsizlik, həm də insan haqları baxımından dünyanın önündə gedirlər. Burada cinayət səviyyəsi aşağı, hüquq sistemi şəffaf və cəmiyyət tolerantdır. İfadə azadlığı, gender bərabərliyi və sosial təminatlar bu ölkələrdə yüksək səviyyədədir. Dövlətin vətəndaşa münasibəti güvən üzərində qurulub və insan hüquqları mütəmadi olaraq qorunur. Cəmiyyətin rifahı və sosial dəstək sistemi fərdlərin təhlükəsizlik hissini artırır.
Amerika Birləşmiş Ştatları
ABŞ azadlıq anlayışı ilə tanınır. Burada söz azadlığı, mətbuat və fərdi hüquqlar geniş şəkildə qorunur. Lakin bəzi bölgələrdə silahlı zorakılıq və sosial bərabərsizlik kimi problemlər təhlükəsizlik hissini zəiflədə bilir. Azadlıq anlayışı daha fərdi yönümlü olsa da, bu, hər kəs üçün bərabər təmin edilmir. Bununla belə, fərqli mədəniyyətlərin bir arada yaşaması və hüquqi sistemin güclü olması ABŞ-ı azad düşüncə üçün əlverişli məkana çevirir.
Şərqi Asiya ölkələri
Yaponiya və Cənubi Koreya yüksək texnologiya və nizam-intizamla seçilir. Xüsusilə Yaponiya təhlükəsizlik baxımından ən etibarlı ölkələrdən sayılır. Burada cinayət nisbətləri aşağı səviyyədədir və ictimai nəzarət güclüdür. Lakin bəzi hallarda sosial təzyiqlər və fərqli düşüncələrə qarşı dözümsüzlük müşahidə oluna bilər. Sosial norma və qaydalara riayət yüksək olduğundan fərdi azadlıqlar bəzən dolayı şəkildə məhdudlaşdırılır.
Avtoritar rejimlərdə həyat
Bəzi ölkələrdə ümumi asayiş qorunsa da, fərdi azadlıqlar məhdudlaşdırılır. Dövlət nəzarətinin güclü olduğu avtoritar rejimlərdə siyasi fikir bildirmək, sərbəst toplaşmaq və medianın sərbəst fəaliyyəti kimi hüquqlar məhdud ola bilər. Bu isə yaşamaq üçün təhlükəsiz mühit yaratsa da, azadlıq hissini zəiflədir. İnsanlar cəmiyyətin ümumi sakitliyinə görə azadlıqdan güzəştə getməli olurlar.
