Bir əsri geridə qoyan Ağababa İsgəndərov: “İkiaylıq oğlum alman qızında qaldı”
1939-cu il sentyabrın 1-i Almaniyanın Polşaya hücumu ilə İkinci Dünya müharibəsi başlayıb. Sonradan çox geniş miqyas alaraq onlarla dövləti əhatə edib. Döyüş meydanlarında, əsirlikdə, ölüm düşərgələrində 27 milyon hərbçinin həyatı sona yetib, eyni zamanda, 25 milyona yaxın dinc əhali həlak olub.
Müharibə 1945-ci ildə anti-Hitler koalisiyasının qələbəsi ilə başa çatdı və beləliklə də, dünya siyasi xəritəsi dəyişikliyə məruz qaldı. Müharibədə iştirak edənlərin 700 000 nəfəri Azərbaycan vətəndaşı olub. Hazırda bu savaşda iştirak edənlərdən 15 nəfəri sağdır.
Sağ qalan müharibə iştirakçısı, veteranlardan biri də Ağababa İsgəndərovdur.
Moderator.az bildirir ki, Oxu.az 100 yaşına qədəm qoymuş Ağababa İsgəndərovla həmsöhbət olub.
Ağababa İsgəndərov qeyd edib ki, müharibənin şiddətindən dünya sanki alışıb-yanırdı:
“Mən Göyçə mahalının Basarkeçər rayonunun Daşkəndində 1926-cı ildə anadan olmuşam. Mənimlə eyni ildə doğulan 18 nəfərlə birlikdə 1943-cü ildə müharibəyə çağırıldıq. 1921-22-ci ildə doğulanlar isə daha əvvəldən çağırılmışdılar. Müharibəyə çağırıldığım vaxt Leninqradda (indiki Sankt-Peterburq – red.) altı ay artilleriya kursunu oxudum. Topçu kimi hərbi texnikanın sirlərini öyrəndim. Ondan sonra isə 416-cı Taqanroq diviziyasında quluq etdim.
Ən qaynar döyüşlərdə topçu kimi iştirak etdim. Müharibə çox dəhşətli idi, göydən güllə yağırdı. Dünya sanki alışıb-yanırdı. Bir müddətdən sonra məni Xarkova, Kiyevə, Minskə, Estoniyaya və Polşaya yolladılar. 1945-ci il mayın 2-də Berlində döyüşdə yaralandım. Reyxstaqa çatmağımıza artıq çox az qalmışdı. Məni 134 nömrəli hospitala yerləşdirdilər. Bir il altı ay hospitalda yatdım. Ağır yaralı idim”.
Qocaman veteran müharibədə yaralandığı zaman yaşadıqlarını şeir parçası ilə ifadə edib:
“Topu vurdum durbin üstə,
Nişan aldım gözüm üstə,
Çox süründüm üzüm üstə,
Üç yerimdən yaralandım,
Axırda al qana batdım.
Ağabalayam, budur sözüm,
Bu acıya necə dözüm?
Qan ağlayır iki gözüm,
Berlində al qana batdım”.
Ağababa İsgəndərov hospitalda ona qulluq edən bir alman qızına aşiq olduğunu deyib:
“Bir alman qızını sevib evləndim. Ondan Rauf adında bir oğlum dünyaya gəlmişdi. Ancaq 1947-ci ildə mən sağalandan sonra alman qızını SSRİ-yə buraxmadılar. Qatardan məcbur düşürdülər. İkiaylıq oğlum da alman qızında qaldı. Mən çox istədim ki, Almaniyada qalım, amma qoymadılar”.
O hətta çox sevdiyi, uzaq düşdüyü alman qızına şeir də həsr edib:
“Çox ağrıyır bədənimin yarası,
Alman qızı, ciyərimin parası,
Bizi ayıracaqlar, yoxdur çarəsi.
İnan sözlərimə, ay alman qızı.
İynə vurdun, yaralarımı bağladın,
Mən ağladım, sən də mənimlə ağladın,
Bağrım başın çalın-çarpaz dağladın.
Mən Qafqaz balası, sən alman qızı,
Elədin bağrımı qan, alman qızı.
İcazə vermirlər səni aparam,
Nə də qoymurlar ki, mən burada qalam.
Yanında qaldı körpəcə balam.
Elədin bağrımı qan, alman qızı.
Ağabalayam, qurban olum Allaha,
Sən də inanırsan o bir Allaha,
Müsəlmanam, qeyrətim var qanımda,
Körpə balam da qalır yanında.
Uşağa yaxşı bax, ay alman qızı.
Veteran Azərbaycan xalqına minnətdarlığını bildirməyi unutmayıb:
“Azərbaycan xalqına minnətdaram. 100 yaşıma qədər gəlib məni yoxlayıblar. Hamıya xoşbəxtlik arzulayıram. Allahdan diləyirəm ki, heç zaman müharibə olmasın, Azərbaycan xalqı həmişə sülh, barışıq, qələbə içərisində yaşasın”.
O, 100 yaşa çatmağın sirrini də bölüşüb:
