Ətirin yaranma tarixi
1800-cü illərin sonlarında vanil, bənövşə, gül, nərgiz kimi çiçək qoxularının sintetik təqlidləri edilməyə başlanıldı və 19-cu.yüz illiyə gəlindiyində lavanta ən məşhur qoxu olmağı bacardı. O dövrdə qadınlar və kişilər eyni qoxunu sürməyə başladılar. 20-ci yüz illikdə isə ətirdə Şərqin mis idisizmi və cadusu ağırlıq təşkil etdi, ətir şüşələri də ən az qoxular qədər əhəmiyyət qazanmağa başladı.
Ətir, latınca, qoxulu tüstü mənasını verən “perfumum” sözündən gəlir. tarixi isə olduqca köhnədir: günümüzdən təxminən 5000 il əvvəl, misirlilər günəş tanrıları Ra üçün günəşin doğuşundan batışına qədər qoxulu otlar yandırardılar. Önun külləri isə qoxulu yağlar istifadə edərək mumiyaların məzarlarına ətir şüşələri və qoxulu kremlər qoyardılar. necə ki, edilən qazıntılarda misir fironu tutankhamonun məzarından ətir şüşələri və krem vazaları çıxarıldı.
Misirlilər gündəlik həyatlarında isə qoxulu yağlardan istifadə edərdilər. Bunlar içində ən çox seçdikləri “kyphi” adını verdikləri qoxulu bir yağdı. Kyphi, bal, şərab, düyü, mersin çiçəyi, zəfəran,özlərindən ibarət olan bir qarışıq idi.. Müasir xüsusiyyətlərə sahib və bilinən ilk ətir 14-cü. əsrdə 1370-ci ildə istifadə olundu 16-cı əsrdə şüşə sənətinin irəliləməsiylə birlikdə ətirin inkişaf müddəti də sürətləndi.
O, illərdə ətirin ən çox çıxarılıb istehlak edildiyi ölkə Fransa idi. Lakin ətirin bədənə sürtülməsinin xəstəliklərə səbəb olacağı düşünüldü, ətir yalnız murdar qoxuları örtmək üçün istifadə edildi. Bu səbəblə geyimlər, əlcəklər, dəsmallar ətirlənirdi. 17 və 18-ci əsrlərdə ətir sənayesi olduqca inkişaf etdi.
Xüsusilə Fransanın Grasse bölgəsi ətir sənayesinin ürəyi, mərkəzi halına gəldi. 20-ci əsrdə ətirlər möhtəşəm şüşələriylə bir sənət əsəri halını aldı. Ətirlər bədən qoxularını örtmək üçün deyil, şəxsiyyətlərin vurğulamaq üçün istifadə edilməyə başlandı və müasir həyatın bir hissəsinə çevrildi.
