ABŞ kəşfiyyatına tarixi zərbə vuran qadın casus: Hətta prezident belə… – Şok faktlar
.jpg)
ABŞ tarixində kəşfiyyata ən böyük zərəri vuran, gördüyü, öyrəndiyi hər şeyi evə gələn kimi qeyd edən, inanılmaz həyatı olan Ana Montes kimdir ?
Onun sirlərlə dolu hekayəsini təqdim edir.
Onun hekayəsi 1984-cü ildə universitetdən başlayıb. O Müdafiə Kəşfiyyat Agentliyində (DİA) məlumat təhlili apararkən, sürətlə karyerasında inkişaf edib, bacarıqları ilə tanınıb. Casusluqda da məharətlə hərəkət etdiyi illər sonra anlaşılıb. İstər adi üsulla, istərsə də elektron şəkildə heç bir məxfi sənədləri işdən kənara atmaq istəməyib, əvəzində vacib məlumatları beyninə həkk edərək evdə kompüterinə yığıb və şifrəli disklərdə saxlayıb. Daha sonra radio dalğaları vasitəsilə ona göndərilən kodlu siqnallar əsasında çatdırılma tarixinin müəyyən edilməsini gözləyib və diskləri Vaşinqton metro stansiyalarına yaxın restoranlarda görüşdüyü Kuba agentlərinə verib.
Ana Belen Montes tutulmadan 15 il işləyib. Bu arada o, hətta Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin direktoru Corc Tenetdən mükafat da almağı bacarıb. Siyasi baxışlarına və Mərkəzi Amerika ölkələrinin işlərinə marağına görə ondan şübhələnəcəyindən və həssas məlumatlar əldə edəcəyindən narahat olub, lakin onun bu mühüm məlumatları xarici kəşfiyyat orqanları ilə paylaşdığına inanmaq üçün ciddi əsas olmayıb.
Buna görə də o, digər agentlər tərəfindən izlənilməyib. O vaxta qədər ki, onun təhlükəsizlik qüvvələrindəki həmkarlarından biri instinktiv olaraq Montesin Kuba kəşfiyyatının təsiri altında işləyə biləcəyini irəli sürdü.
2001-ci ildə saxlanılan Ana Montes ABŞ tərəfindən ələ keçirilən ən məşhur “Soyuq Müharibə” agentlərindən biridir.
Məlum olub ki, Vaşinqton onilliklər ərzində gündəmin bir nömrəli maddəsi olan Kuba adına demək olar ki, bütün əməliyyatları Havana rəhbərliyinə çatdırıb. ABŞ rəsmilərindən biri Montesi ən çox zərər verən casuslar sırasına daxil edib.
Corc Buşun dövründə əks-kəşfiyyata rəhbərlik edən Mişel Van Kliv Ana Montesin tutulmasından 11 il sonra Konqresə aşağıdakı cümlələri deyib: “Montes Kubadakı əməliyyatlarımızı və Kuba haqqında bildiyimiz hər şeyi – demək olar ki, hər şeyi ötürüb. Kubalılar onlar haqqında bildiyimiz hər şeyi çox yaxşı bilirdilər və bundan öz xeyirlərinə istifadə edə bilərdilər. Bundan əlavə, DİA-dakı həmkarları ilə söhbətlərində o, əldə etdiyi məlumatları da ötürmək imkanında olub”.
Bütün ABŞ-ı riskə atmaqda günahlandırılan Ana Montes 25 il həbs cəzasına məhkum edilib. İttihamlara dörd amerikalı agentin adının və çoxsaylı məxfi sənədlərin təhvil verilməsi də daxildir.
Ana Montes “Soyuq Müharibə” illərində tutulan digər casuslardan fərqli olaraq ABŞ-ın sirlərini Kubaya şəxsi mənfəət üçün deyil, ideoloji səbəblər üçün verib. 1980-ci illərdə Ronald Reyqan administrasiyasının Latın Amerikasındakı fəaliyyətindən qəzəblənən casus Kuba kəşfiyyatı üçün işləməyə razılıq verib.
Vaşinqtonun Nikaraquada Contras adlı milis qrupunu dəstəkləməsi Montesin tərəfini dəyişməsinə səbəb oldu. 1979-cu ildə Sandinista Milli Azadlıq Cəbhəsi ABŞ-ın Mərkəzi Amerikadakı müttəfiqlərindən biri olan Anastasio Somosa diktaturasını devirərək paytaxt Manaquaya daxil olub. Onun Latın Amerikasındakı planlarını pozan Vaşinqton sağçı “Kontras” paramilitar qrupunu aktivləşdirdi və Nikaraquanı bürüyən vətəndaş müharibəsi başladı. ABŞ-ın maliyyələşdirdiyi və dəstəklədiyi vətəndaş müharibəsində 50 min insan həyatını itirdi, 4,5 milyon əhalisi olan yoxsul Mərkəzi Amerika ölkəsinin bütün resursları tükəndi.
ABŞ kəşfiyyatının məlumatına görə, Nikaraquada baş verən hadisələrdən qəzəblənən Montesə ilk dəfə 1984-cü ildə Cons Hopkins Universitetində tələbə dostu müraciət edib. Onun tələbə yoldaşı daha sonra gənc Ana Montesi kubalı agentlə tanış edib. Nyu-Yorkda şam yeməyində o, Nikaraquaya kömək etmək üçün kubalılarla işləməyə tərəddüd etmədən razılaşıb. Növbəti il o, Kubanın paytaxtı Havanaya təlim keçmək üçün gedib. Daha sonra DİA-da baş analitik vəzifəsinə yüksəldi.
