• 23 Noyabr 2024 16:50

Virusoloqdan vacib açıqlama: ya sadəcə yeyin və həzm edin, ya da…

 

Hüceyrə həyatın əsas vahididir, həyatı qorumaq və çoxaltmaq üçün bütün lazımi funksiyaları yerinə yetirir. Viruslar hüceyrə quruluşuna malik olmayan və yalnız başqa orqanizmlərin hüceyrələrinin daxilində mövcud ola bilən mikroorqanizmlərdir. Viruslar hüceyrələrə nüfuz edir və çoxalmaq və yayılmaq üçün resurslarından istifadə edirlər. Bu təriflərin fonunda sual yaranır: hüceyrə özünü virus infeksiyasından necə qoruya bilər?

 

Tacxeber.com xəbər verir ki, bu barədə biologiya elmləri namizədi, virusoloq İqor Losev danışıb. O izah edib ki, bu gün orqanizmlərin viruslarla üç mübarizə üsulu var.

 

“Birincisi, anadangəlmə immunitetdir. Hər bir orqanizmin ona zərər verdiyini göstərən əlamətlərin siyahısı var. İçərisində isə daim bu əlamətləri axtaran “müfəttiş” hüceyrələri var. Məhz bu yanaşma dəyişkən viruslarla mübarizədə çox təsirli deyil. Lakin o, öz zədələnmiş hüceyrələri, bakteriyaları və daha çoxunun öhdəsindən yaxşı gəlir”, – virusoloq bildirib.

 

Alim əlavə edib ki, anadangəlmə immunitetlə yanaşı, qazanılmış və ya spesifik immunitet də mövcuddur. Və iki növdə olur.

 

“Birinci növ hüceyrə immunitetidir. Hər bir hüceyrə davamlı olaraq bədənə nə etdiyini bildirir – sintez etdiyi zülal parçalarını səthində göstərir. Bu parçalar xüsusi hüceyrələri yoxlayır. Hüceyrənin icazə verilən inqrediyentlər siyahısında olmayan və ya daha çox qadağan olunmuş maddələr siyahısında olmayan bir şey ifraz etdiyi ortaya çıxarsa, “müfəttiş” hüceyrənin ölməsini əmr edəcək. Və o, sadiq bir samuray kimi itaət edəcək. Əgər bu hüceyrə virusa yoluxduğu üçün baş veribsə, o da onunla birlikdə öləcək”, – ekspert izah edib.

 

Qazanılmış immunitetin ikinci növü humoraldır.

 

“Bunlar antitel və ya antikorlardır. Antikor immun sisteminin plazma hüceyrələri tərəfindən ifraz olunan, patogenlərin (bakteriyaların, göbələklərin, çoxhüceyrəli parazitlərin) və virusların hüceyrələrini, həmçinin zülal zəhərlərini və bəzi digər yad maddələri zərərsizləşdirmək üçün nəzərdə tutulmuş qan plazmasının iri qlobulyar zülallarıdır. Antikor yalnız ciddi şəkildə müəyyən edilmiş bir maddəyə yapışan çox spesifik bir yapışqandır. Və bir-birinə yapışaraq, siqnallar yaymağa başlayır. Bu siqnalların kimyəvi xarakter daşıdığını nəzərə alsaq, tətiklənən antikorun qoxumağa başladığını söyləyə bilərik. Və bu qoxu onunla nəsə edə bilən hüceyrələri özünə çəkir. Ya sadəcə yeyin və həzm edin, ya orqanizmdə qadağan olunmuş maddələrin kataloqunu doldurun, ya da ondan yoluxmuş hüceyrə üçün əsas açar kimi istifadə edin”, – alim yekunlaşdırıb.

Tacxeber.com

Oxşar xəbərlər