Tramp, yoxsa Harris? – Hansı ölkə KİMİ İSTƏYİR?
ABŞ-da noyabrın 5-də keçiriləcək prezident seçkiləri dünya siyasətində mühüm dəyişikliklərə səbəb ola bilər. Seçkilərdə Demokrat Partiyasının namizədi Kamala Harris və Respublikaçıların keçmiş prezidenti Donald Tramp arasında gərgin mübarizə gözlənilir.
Ölkələr fərqli namizədlərə üstünlük verirlər və bu, regional siyasət və qlobal münasibətləri formalaşdırmaq baxımından əhəmiyyətlidir.
İsrail və Fələstinin mövqeləri ayrıdır
İsrailin sağçı hökuməti Trampın yenidən prezident seçilməsini dəstəkləyir. Tramp dövründə ABŞ-ın Qüdsü İsrailin paytaxtı kimi tanıması və Golan təpələrini İsrailin ərazisi olaraq qəbul etməsi İsraildə məmnuniyyətlə qarşılanmışdı. İsrail ictimaiyyətinin böyük bir hissəsi və Netanyahunun sağçı tərəfdarları ABŞ-ın Trampın rəhbərliyi altında İsrailə daha güclü dəstək verəcəyini düşünür. Eyni zamanda, İsrailyönlü siyasətin davam edəcəyini gözləyən fələstinlilər üçüncü namizədi dəstəkləməklə ABŞ-da İsrailin tərəfini tutmayan bir siyasət qurulmasını ümid edirlər.
Ukrayna demokratlara ümid bağlayır
Ukrayna da ABŞ seçkilərində diqqət mərkəzində olan ölkələrdən biridir. Kiyev Kamala Harris rəhbərliyində ABŞ-ın mövcud hərbi və maliyyə dəstəyinin davam edəcəyinə inanır. Trampın Rusiya ilə daha yaxın münasibət qurma arzusunu açıqlaması və müharibəni qısa müddətdə sona çatdırma niyyətini bildirməsi Ukraynanın bir qədər ehtiyatlı yanaşmasına səbəb olub. Buna baxmayaraq, əgər Tramp Rusiyadan gözlədiyi reaksiyanı ala bilməsə, Ukraynaya daha güclü dəstək verə biləcəyini də qeyd edib.
Avropa və Çin: müxtəlif gözləntilər
Avropa Birliyi və NATO ölkələri Trampın ABŞ-ın “öncə öz maraqlarını qorumaq” mövqeyini gücləndirəcəyini, Kamala Harrisin isə daha mülayim və əməkdaşlığa açıq siyasət yürüdəcəyini ümid edir.
Çinin isə ABŞ seçkilərində Trampa meylləndiyi qeyd edilir. Tramp dövründə başlayan ABŞ-Çin ticarət müharibəsi Pekində narahatlıq yaratsa da, Trampın seçiləcəyi halda ABŞ-ın Asiyada təsirini zəiflətməyə çalışacağını ümid edir.
Müsəlman seçicilər Fələstin məsələsində həssasdır
ABŞ-dakı müsəlman seçicilər də bu seçkilərdə mühüm rol oynaya bilər. ABŞ Müsəlman Təşkilatları Şurası İsrailə hərbi yardım göstərən, lakin Fələstinə məhdud humanitar dəstək verən ABŞ siyasətinə etiraz edir. Müsəlman seçicilər namizədlərin İsrail-Fələstin məsələsindəki mövqelərini nəzərə alaraq səs verəcək və bu, nəticələrə təsir edə bilər.
Azərbaycan bitərəfdir
Azərbaycan ABŞ-dakı prezident seçkilərini maraqla izləsə də, rəsmi olaraq hər hansı bir namizədin dəstəkləndiyinə dair açıq mövqe bildirməyib.