Problemləri yatmaqla həll etmək mümkündürmü?
Məşhur yazıçı Con Steynbek belə demişdi: “Gecə çətin olan problemin səhər yuxudan ayılandan sonra həll edildiyi tez-tez görülüb”.
Bəzən oyaqkən həll edə bilmədiyimiz problemləri yatarkən həll edə bilirik. Bir çoxları da bu günə qədər xəyallarında irəliləyişlər və yeniliklər yaratdıqlarını iddia etdilər. Yuxu elmi ilə bağlı son araşdırmalar bu iddiaların müasir elm tərəfindən dəstəkləndiyini göstərir.
Bu il aparılan bir araşdırma, yuxunun daha ardıcıl və məlumatlı qərarlar qəbul etməmizə imkan verdiyini ortaya qoydu. Bunu nümayiş etdirmək üçün Dyuk Universitetinin tədqiqatçıları maraqlı təcrübə hazırlayıblar.
Təcrübədə iştirakçılar virtual qaraj satışında arzuolunmaz qutulardan keçdilər. Bir neçə qutudan keçdikdən sonra iştirakçılara sevimli qutularını seçmələri və qutunun içindəki əşyaların dəyərinə bərabər pul mükafatı qazanacaqları bildirilib. İştirakçılardan yatdıqdan bir gün sonra qərar vermələri istənildikdə, daha məntiqli seçimlər etdikləri görünüb.
Yuxuda olan beyində problemin həlli
2019-cu ildə aparılan bir araşdırma göstərdi ki, yuxuda olan beyinə həll edilməmiş problemlə bağlı səslər şəklində ipucları verildikdə, bu, iştirakçılara ertəsi gün bu problemi həll etməyə kömək edir.
Məhsuldarlıq arzusu
Deyilənə görə, lampanın ixtirasında təsiri çox olan insanlardan biri Tomas Edison gecə 4 saatdan çox yatmadığını iddia etsə də, yaradıcılığını stimullaşdırmaq üçün gün ərzində tez-tez yuxusunu alırdı. Amma bu yuxu tam deyil, yarı ayıq formada olurdu.
O və digər məşhur mütəfəkkirlər, o cümlədən Salvador Dali iddia edirdilər ki, onların yaradıcılığına təkan verən məhz bu keçid halı, yuxu ilə oyaqlıq arasındakı andır.
2021-ci ildə fransız alimləri Edisonun iddiasını sınaqdan keçirdilər. İştirakçılardan riyaziyyat problemini həll etmələri istənilib. Lakin iştirakçılar problemdə onu daha tez həll etməyə imkan verən gizli bir qaydanın olduğunu bilmirdilər. Problem üzərində işlədikdən sonra subyektlər Edison kimi yatdılar.
Yatdıqdan sonra iştirakçılardan yenidən riyaziyyat məsələlərini həll etmələri istənilib. Nəticədə, yüngül yuxuya gedənlər məsələni həll etdilər, oyaq qalanlar və ya daha dərin yuxuya gedənlər isə o qədər də uğurlu olmadılar.
